مدیر کل
در زمان بازداشت، یکی از حقوق مهم شما، درخواست معاینه پزشکی است که می‌تواند از شما در برابر هرگونه اعتراف اجباری یا سوءرفتار محافظت کند. ماده ۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری به صراحت این حق را بیان کرده است و ضابطان قضایی موظف هستند که به این درخواست رسیدگی کنند.
متن ماده ۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری به این شرح است:
> «ماده ۴۹- در جرائم غیرمشهود، ضابطان دادگستری حق بازداشت یا احضار افراد را ندارند، مگر با دستور مقام قضایی. در صورت بازداشت، مکلف‌اند حداکثر ظرف یک ساعت، مراتب را به اطلاع مقام قضایی برسانند. همچنین ضابطان مکلف‌اند حقوق بازداشت‌شده از جمله حق تماس با خانواده یا آشنایان را به وی تفهیم و تسهیلات لازم برای اعمال این حق را فراهم کنند. در صورتی که بازداشت‌شده تقاضای معاینه توسط پزشک کند، ضابطان مکلف‌اند بلافاصله موجبات معاینه توسط پزشک را فراهم کنند.»
این ماده نشان می‌دهد که هر فرد بازداشت‌شده حق دارد در هر مرحله از بازداشت، درخواست معاینه پزشکی کند. این درخواست به‌ویژه در مواردی که ممکن است تحت فشار جسمی یا روانی قرار بگیرد، اهمیت بیشتری دارد.
نحوه استفاده از این حق در زمان بازداشت
به‌محض این‌که اتهام به شما تفهیم شد و مأموران صورتجلسه‌ای تنظیم کردند، می‌توانید درخواست خود برای معاینه پزشکی را در همان صورتجلسه قید کنید. این اقدام به مأموران هشدار می‌دهد که شما از حقوق قانونی خود آگاه هستید و هرگونه تلاش برای اعمال فشار جسمی یا روانی برای گرفتن اعتراف، با نظارت پزشکی قانونی مستند خواهد شد.
مثال کاربردی
فرض کنید شما به اتهام «اخلال در نظم عمومی» بازداشت شده‌اید و مأموران شما را به بازداشتگاه منتقل می‌کنند. شما این نگرانی را دارید که ممکن است برای اعتراف به جرمی که مرتکب نشده‌اید، تحت فشار قرار بگیرید. در این شرایط، از مأموران بخواهید که درخواست شما برای معاینه پزشکی را در صورتجلسه قید کنند.
بعد از این که پزشک قانونی شما را معاینه کرد و گزارشی تهیه شد، این گزارش وضعیت جسمانی و روانی شما را توصیف می‌کند. این مدرک مستند، در صورت بروز هرگونه سوءرفتار یا فشار برای اعتراف، می‌تواند به عنوان مدرکی در دادگاه استفاده شود و به شما کمک کند که حقوق خود را دفاع کنید.
با استناد به ماده ۴۹، این یک حق قانونی برای هر بازداشت‌شده است و ضابطان قضایی موظف‌اند که به آن عمل کنند.
نسرین شمسی