مقدمه
در قوانین ایران، ارث بهعنوان یکی از حقوق اصلی و شرعی به رسمیت شناخته شده و بر اساس احکام شرعی و قانون مدنی به وراث واجد شرایط منتقل میشود. هرچند برخی افراد ممکن است تمایل داشته باشند به دلایلی حقوق وراث را محدود کنند یا مانع از انتقال ارث شوند، اما قانون چنین حقی را به هیچ فردی نمیدهد.
### اصل ارث در قانون مدنی
طبق ماده 860 **قانون مدنی ایران**، ارث به محض فوت فرد به صورت خودکار به وراث منتقل میشود. این ماده بیان میکند که:
"ارث به موت حقیقی یا موت فرضی مورث تحقق پیدا میکند."
بنابراین، به محض فوت شخص، ترکه او به وراثی که در قانون مشخص شدهاند انتقال مییابد و هیچگونه توافق یا شرطی نمیتواند مانع از این حق شود.
### ممنوعیت تغییر در احکام ارث
بر اساس ماده 837 **قانون مدنی**، شخص نمیتواند در وصیتنامه خود برخلاف مقررات قانونی اقدام به محرومکردن برخی از وراث کند. این ماده بیان میکند که:
"وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست مگر به اجازه وراث و اگر بعض از ورثه اجازه کند فقط نسبت به سهم او نافذ است."
به این ترتیب، وصیتنامه نمیتواند حقوق وراث قانونی را نادیده بگیرد یا آنها را از ارث محروم کند، مگر در چارچوب قانونی که تنها یکسوم ترکه قابل وصیت است. در غیر این صورت، وصیت اضافی تنها با رضایت وراث معتبر خواهد بود.
### مثالی از پرونده حقوقی
در یک پرونده قضایی فرضی، شخصی تلاش کرده بود با تنظیم وصیتنامه، تمامی اموال خود را به یک خیریه اختصاص دهد و وراث خود را از ارث محروم کند. اما دادگاه با استناد به ماده 837 قانون مدنی، این وصیت را تنها در حد یکسوم ترکه معتبر دانسته و اعلام کرد که مابقی ترکه باید طبق قانون به وراث منتقل شود.
### نتیجهگیری
بر اساس قوانین شرعی و مدنی ایران، ارث یکی از حقوق غیرقابل تغییر و تضمینشده برای وراث است. هیچ فردی نمیتواند بهطور کامل مانع از انتقال ارث به وراث قانونی شود و هرگونه تلاش در این راستا با استناد به مواد قانونی باطل خواهد بود.
نسرین شمسی